Efsanevi sanatçıların ölümünden sonra yayınlanmamış şarkılarının ortaya çıktığına defalarca şahit olduk. Fakat bu tür şeyler genelde yurt dışında olmuştu. Türkiye’de pek örneğine rastlamayız. Aklıma şu anda sadece Barış Manço’nun “Mançoloji”si ve Barış Akarsu’nun “Ayrılık Zamansız Gelir…” albümleri geliyor. Genellikle ülkemizde kaybettiğimiz sanatçıların anısına tribute albümler yapılır, o kadar… Ya da zaten bilinen albümleri piyasaya makyajlanarak sürülür veya “Greatest Hits” projeleri olur. Fakat Tanas Tunes ve Emre Grafson Müzik arşivcileri düşündü ve biri 2018’de, diğeriyse Şubat 2019’da iki yeni (ama bir o kadar da eski) albüm piyasaya sürdüler: “Golden Rollers” ve “1962 – 1963″… Birisi daha önce yayınlanmamış Barış Manço şarkılarından oluşurken, diğeri ise 60’lı yılların başlarında Türkiye’de basılan ilk pop 45’liklerinden oluşuyor ama onlar da hiçbir Barış Manço longplay’ine girmemişti. İşte bu yazımda bu iki albümden bahsetmek istiyorum.
Bildiğiniz gibi geçtiğimiz haftalarda “Bir Dünya ‘Barış’ı” adında bir anma konserine gitmiştim. Konserden önce Hüseyin Emre, Emre Plak bünyesinde olmayan Barış Manço albümlerinin haklarını da alıp tek çatı altında toplamayı amaçladıklarını açıklamıştı. Zaten bu plaklardan birinin arkasına “Gelecekte daha pek çok yayınlanmamış Barış Manço şarkısıyla karşınıza çıkmayı ümit ediyoruz!” diye yazmışlar. Ben de tabii ki bir Barış Manço hayranı olarak sadece plak olarak basılan ama Spotify’dan da dinleyebileceğiniz bu albümlerin peşine düştüm. Artık müzik arşivi git gide küçülen, kitaplara daha çok ağırlık veren D&R’da bu plakları bulmanız şimdilik mümkün değil. Fakat Zihni Müzik’ten edinebilirsiniz. Ben de orijinal olarak bu albümleri arşivime katmak istediğimden dolayı Zihni Müzik’ten satın aldım. Bende Barış Manço plağı olarak sadece “Sakla Samanı, Gelir Zamanı” bulunuyordu. “Barish Mancho”, “Binlik Demlik”, “Mançoloji”, “Çocuk Şarkıları Volume 1-2”, “2023”, “Beşikten 77’ye”, “Kızılcıklar Oldu mu?”, “Göğe Selam I-II”, “Hal Hal” albümlerine CD formatında sahibim. “Sarı Çizmeli Mehmet Ağa”, “Sözüm Meclisten Dışarı”, “Müsaadenizle Çocuklar”, “Sahibinden İhtiyaçtan / Ful Aksesuar ’88 Manço”, “Mega Manço”, “24 Ayar”, “Estağfurullah… Ne Haddimize”, “Live In Japan”, “Dağlar Dağlar / İşte Hendek, İşte Deve”, “Darısı Başınıza…”, “Ben Bilirim”, “Değmesin, Yağlı Boya”, “Senfonik”, “Yüreğimdeki Barış Şarkıları” ise hem kaset olarak, hem de CD olarak var. Çünkü zamanında kaset olarak almıştım bu albümleri ama CD formatında da arşivime tekrar katmanın uygun olacağına karar vermiştim. Fakat zaten birer derleme olan “Nostalji” ve “Kervan”ın sanıyorum CD formatları bulunmuyor. Onlar sadece kaset olarak bulunuyor bende doğal olarak… “Baba Bizi Eversene”, “Barış Manço Şarkıları Söylüyoruz / Karaoke Star” ve “81300 Moda” DVD’leri de var tabii ki… Dolayısıyla “1962 – 1963” ve “Golden Rollers” albümlerinin Barış Manço arşivim için ne kadar önemli olduğunu tahmin ediyorsunuzdur. Tabii ki birkaç eksiğim de var. Bunlardan “Yeni Bir Gün”, “İşte Barış İşte Erkin” ve “Dünden Bugüne…”yi almayı pek düşünmüyorum, çünkü bu best of’lardaki şarkılar zaten arşivimde olan albümlerde bulunan parçalar… Fakat bir konser albümü olduğu için “Live İstanbul 1978” ve Türkiye’nin ilk remix albümü “20. Sanat Yılı Disco Manço”yu almayı planlıyorum. Ama şu anda konumuz zaten mevcut olan Barış Manço albümleri değil; Manço fanatikleri tarafından coşkuyla karşılanan ve orijinal master bantlardan analog mastering yapılarak hazırlanan yeni materyaller “1962 – 1963” ve “Golden Rollers”…
“1962 – 1963” albümü Barış Manço’nun henüz bir liseliyken Galatasaray Lisesi’ndeki arkadaşlarıyla kurduğu Harmoniler grubuyla kaydettiği şarkıları belgelediği için bir önem teşkil ediyor. Efsanevi sanatçının Grafson’da kaydettiği 45’liklerin yanı sıra o günlerde kaydedilmiş ama hiç yayınlanmamış iki şarkısı bulunuyor albümde… “Let’s Twist Again”, “The Twist”, “Twistin’ U.S.A.” gibi şarkılardan anlayabileceğiniz üzere Barış Manço’nun henüz rockçı olmadığı, Anadolu Pop’u icat etmediği, Twist müziğinin kralı olduğu günlerde söylediği şarkılar bunlar… “Çıt Çıt Twist” aslında “Çıt Çıt Çedene” türküsü ve bu şarkıyı “Alla Beni Pulla Beni”nin alt yapısıyla “Estağfurullah… Ne Haddimize!” albümü için tekrar kaydetmişti hatırlarsanız… “Kızılcıklar” türküsünü de Fransızca olarak söylemişti ve geçtiğimiz yıllarda single CD olarak piyasaya sürülmüştü. Bahsettiğim şarkılar dışında “Urfa’nın Etrafı Dumanlı Dağlar”, “Dream Girl” ve “The Jet” bulunuyor albümde… Albüm kapağı olarak da “Çıt Çıt Twist” 45’liğindeki fotoğrafı koymuşlar.
“Golden Rollers” ise Barış Manço’nun albüme adını veren grubu ile kaydettiği 6 şarkısı ve “Seher Vakti” şarkısının demosu bulunuyor. Şarkıyı “Seher vakti bir güzele vuruldum” dediği “Aynalı Kemer” sanmayın, “Sabah Seher vakti düştüm yola” diye başladığı ve “Dağlar Dağlar” albümünde yer alan parçadan bahsediyorum. Bu şarkılar daha önce hiç yayınlanmamıştı. Her ne kadar “Olympia’da konser veren ilk Türk” sıfatı Ajda Pekkan’a verilmiş olsa da Superstar’ımızın 1976 yılında Enrico Macias desteğiyle Olympia’da konser vermiş olması kronolojik anlamda bir hata teşkil ediyor. Çünkü 1964’te Fransa’da Fransızca sözlü şarkılardan oluşan bir EP hazırlayan Manço, 12 Ocak 1965’te Paris’teki meşhur Olympia’da sahneye çıkarak bu arenada konser veren asıl ilk Türk sanatçı olmuştu. Belçika’da eğitimine devam eden Manço’dan 1966 yılına kadar ne yaptığı bir gizem teşkil ediyordu. İşte “Golden Rollers” albümü de 1965 yılını da boş geçirmediğinin bir kanıtı ve belgesi niteliğini taşıyor. Bu şarkılar o dönem Barış Manço ile beraber çalışan André Soulac’ın özel arşivinde bulunuyordu ama artık tüm müzikseverlerin evine girebilir. Çoğu Fransızca ve İngilizce coverlardan oluşan bu albümde bana en entersan gelen rahmetli James Brown ile tanıdığımız “I Got You (I Feel Good)” şarkısı oldu. Çünkü tok sesi ile tanıdığımız Manço, bu parçada ondan alışık olmadığımız kafa sesleri yapıyor ve bunu yaparken de asla Brown’ı taklit etmiyor. Yine kendine has uslübü ile icra ediyor.
Evet, normalde albüm kritiği yaparken genellikle yeni şarkılardan oluşan yeni albümlerden veya single’lardan bahsederim ama bence bahsettiğim iki yeni (!) Barış Manço albümü de bahsetmeye değer… Çünkü Türk müziğine yön vermiş bir sanatçının ilk yaptığı çalışmalar olması açısından müzik tarihinde önemli yer teşkil ediyor. Zaten ben daha çok eskilerde kaldım. Yenilerden de beğendiklerim çıkabiliyor ama genellikle zaten takip ettiğim eski sanatçıların yeni çalışmalarını almayı tercih ediyorum. Arşivime neden zamanında katmayı düşünmediğim ya da zaten kaset olarak bulunan ama CD olarak tekrar arşivime katmayı planladığım albümleri almayı tercih ediyorum. Yeni bir albüm aldığımda zaten izlenimlerimi sizlerle paylaşıyorum. Fakat bu “Ne varsa eskilerde var” gerçeğini değiştirmiyor. Geçtiğimiz günlerde yıllardır izleyemediğim favori televizyon kanalım VH1 Classic’i yeniden buldum ve saatlerce izledim. Sadece şarkılar değil, klipler bile daha güzelmiş. Bu yüzden Barış Manço gibi sanatçılara değer verelim. Onlar göçüp gittiğinde değil, yaşarken de… Ve bu yazımda Barış Manço’nun yanı sıra geçtiğimiz günlerde kaybettiğimiz Talk Talk’un vokalisti Mark Hollis, milli dansçımız Kaan Özelçam, efsanevi Yeşilçam oyuncusu Aytaç Arman, konserini izleme şansına eriştiğim büyük grup The Cure’un basçısı Andy Anderson, ünlü aktrist Beverley Owen, “Singin’ in the Rain” müzikalinin yönetmeni Stanley Donen, Clark Gable’ın genç torunu Clark James Gable III ve “Felekten Bir Gece” filminden tanıdığımız komedyen Brody Stevens’ı anıyorum. Gerçekten büyük kayıplar…
NOT: 28.02.2019 tarihinde yazdığım bu yazım ilk olarak 01.03.2019 tarihinde http://www.sadecemuzik.net/Turgay-Suat-Tarcan/bar-s-manco-nun-yay-nlanmam-s-sark-lar.html adresinde yayınlanmıştır.
